مدل‌سازی و آنالیز اثر پوشش سطوح معابر بر دمای فضاهای باز شهری تفهم طراحی و نتایج از پروژۀ سهیل

مطالعۀ حاضر به ارزیابی آثار سه مادۀ آسفالت، بتن سیمانی و آجر توپر در کف‌سازی سطوح معابر شهری بر شرایط میکرو اقلیم فضاهای فعالیت به‌ویژه دمای محیطی حاکم بر آنها اختصاص دارد. هدف بهبود شرایط آسایش حرارتی و کاهش شدت جزیرۀ گرمایی در ملاحظات منطقه‌ای است. تحقیق روی سایت سهیل واقع در شهر تهران با سنجش آثار مواد به‌کارگرفته‌شده در پوشش معابر آن از روش شبیه‌سازی در مدل سه‌بعدی ENVI_met® و در تیرماه انجام گرفته است. نتایج مدل‌سازی و شبیه‌سازی مؤلفه‌های دمایی ناشی از تغییر نوع پوشش شبکۀ معابر در پارامترهای دمای پتانسیل و دمای تابشی در فضای سایت مقایسه شد. این مقایسه نشان داد که استفاده از آجر به عنوان کف‌پوش سرد سنتی در پوشش معابر شهری به‌ویژه در اقالیم خشک ایران در مقایسه با پوشش‌های مدرن و پرکاربردی مانند آسفالت و بتن سیمانی کمک چشمگیری به کاهش اوج دمای محیط در طول روز تا بیش ازс◦5/1 و کاهش دمای سطحی معابر تا с◦10 می‌کند. درحالی‌که شرایط آسایش در حد قابل ملاحظه‌ای در بافت شبکۀ معابر آجری نسبت به دو سطح دیگر بهبود یافته است. همچنین آنالیز اختلاف دمای روزانه و شیب تغییرات در مقایسه با سه ماده نشان داد که اوج اختلاف دما بین آنها در ساعات 10صبح تا 17 بعدازظهر رخ می‌دهد و پس از ساعت 18 مقدار شیب تغییرات برای تمام پوشش‌ها اندک و دارای ارزش یکسانی است. به‌طور کلی نتایج نشان داد که استفاده از کف‌پوش‌های سرد سنتی مانند آجر توپر بر شبکۀ معابر و سایت‌های پیاده آثار قابل ملاحظه‌ای بر بهبود شرایط آسایش حرارتی در فضاهای باز شهری در مقابل مواد متداول امروزی خواهد داشت. این نتایج لزوم کاربرد رویکرد علمی بر جزئیات سبک و الگوی شهرسازی و معماری سنتی ایران را دوچندان می‌کند.